
1. ازدواج را به تأخير نيندازيد
ازدواج، حادثه شيرين و تحول به يادماندني دوران جواني شماست. با ازدواج، صفا، محبت و شيدايي ميشكفد و حياتي سبز و همراه با مسرّت معنوي و
لذتهاي سالم آغاز ميشود. آدمي چنان آفريده شده است كه به طور فطري و طبيعي، به سوي ازدواج و سامان دادن خانواده، رهنمون ميشود.
اين سخن از پيامبر صلي الله عليهوآله شنيده شد كه ميفرمود: «اي گروه جوانان! ازدواج كنيد».1
كساني كه تن به ازدواج نميدهند و از اين سنت الهي سرپيچي ميكنند، نوعي خامي در وجودشان باقي ميماند و بسياري از گونههاي وجوديشان شكوفا نميشود.
به گفته استاد مطهري، «يك پختگي هست كه جز در پرتو ازدواج پيدا نميشود».2
ازدواج را تأخير نيندازيد و به هنگام، دست به كار شويد؛ زيرا ازدواج، اولين مرحله خروج از خودِ طبيعي فردي و توسعه پيدا كردن شخصيت انسان است و
كساني كه اين دوران را نگذرانند، تا آخر عمر يك نوع خامي و بچگي در آنان وجود خواهد داشت.3
ازدواج كنيد؛ زيرا رسول خدا صلي الله عليهوآله همواره ميفرمود: «هر كه دوست دارد از سنت من پيروي كند، به ازدواج روي آورد؛ زيرا ازدواج [بخشي]
از سنت من است».4
در سخنان پيامبر صلي الله عليهوآله، از گشوده شدن درهاي رحمت آسماني و وزش نسيم احسان و فيض الهي، به هنگام ازدواج، خبر داده شده است.5
بيترديد، كامل شدن دين فرد را ميتوان جلوهاي از لطف خدا دانست.
هيچ يك از ياران رسول خدا صلي الله عليهوآله ازدواج نميكرد؛ مگر اين كه پيامبر اكرم صلي الله عليهوآله دربارهاش ميفرمود: دينش كامل شد.6
عشق، مصاحبت و دستيابي به انتظارات، سه دليل مهم ازدواج شمرده شدهاند و نيز نقل شده كه «هيچ بنيادي در اسلام، نزد خداوند، محبوبتر از ازدواج نيست».7
روزي يكي از جوانان مدينه به نام عكاف، خدمت پيامبر صلي الله عليهوآله رسيد. آن حضرت از او پرسيد:
آيا زن داري؟
او گفت: خير.
- در اينباره مشكلي داري ؟
- خير.
- تو كه سالم و توانگري؟
- آري بحمدالله.
- در اين صورت، تو از براداران شيطاني. يا بايد از راهبان مسيحي باشي. اگر مسلماني، مانند همه مسلمانان رفتار كن. زن گرفتن، از سنتهاي من است.
بدترين افراد شما، بيزنان هستند و بدترين مردگان، اموات مجردند. واي بر تو اي عكاف! زن بگير كه خطا كاري.
- يا رسول الله! پيش از آن كه از جاي خود برخيزم، مرا زن بده!
- كريمه، دختر كلثوم حميري را به ازدواج تو در آوردم.8
تمايل مرد و زن جوان به يكديگر، واقعيتي دروني است و در پرتو ازدواج، آثار و فوايدي براي آن دو فراهم ميشود که برخي از آنها عبارتند از:
الف) آرامش روح و روان، در پناه يك ازدواج موفق تحقق مييابد و اين احساس، زمينه رشد جوان را براي دستيابي و كسب فضيلتهاي انساني، فراهم ميآورد؛
آن گونه كه پروردگار مهربان ميفرمايد:
«از نشانههاي او اين كه از [نوع] خودتان، همسراني براي شما آفريد؛ تا بدانها آرام گيريد و ميانتان دوستي و رحمت نهاد. آري، در اين [نعمت]
براي مردمي كه ميانديشند، قطعاً نشانههايي است».9
نتيجه چنين دوستي و آرامشي، فزوني مروّت و نيكي سيرت است. پيامبر صلي الله عليهوآله ميفرمايد:
«پسران و دختران مجرد خود را همسر دهيد؛ تا خداوند، مروتشان را افزون و سيرتشان را نيكو كند».10
ب) ازدواج وسيلهاي پاك براي ارضاي تمايل جنسي و پديدهاي سازنده براي در امان ماندن از آلودگيهاي جنسي و خلاف عقل است.
رسول خدا صلي الله عليهوآله ميفرمايد: «ازدواج، بهترين وسيله براي نفي نگاه شهواني، عفت جنسي، پاكدامني و شرافت انساني است».11
مسائل جنسي و شهواني، يكي از راههاي آسان، براي نفوذ شيطان است كه گاهي در پوشش ارتباط دوستانه، بين پسر و دختر، جوان را در ورطه
هرزگي و فساد مياندازد؛ امّا جوان، در پرتو مهر همسر خود، اين راه نفوذ را مسدود ميکند.
رسول خدا صلي الله عليهوآله ضمن توصيه به ازدواج و نهي جوان از ارتباطهاي نامشروع،12 ميفرمايد: «هر جواني كه در ابتداي جوانياش ازدواج كند،
با اين كار نيك خود، ناله ابليس را در ميآورد؛ چنان كه او فرياد ميكشد: واي بر من! واي بر من! اين جوان، دو سوم دين و آيينش را از گزند من در امان
نگه داشت و خود را بيمه كرد». رسول خدا صلي الله عليهوآله، آنگاه اين سفارش را فرمود: «پس لازم است در يك سوم باقي مانده، خويشتندار باشد».13
زوج جوان به دليل مصونيت از آلودگيها و انحراف شهواني، جايگاه والايي نزد خداوند دارند؛ تا جايي كه خوابشان برتر از انسان مجردي است كه روزها
روزه دارد و شبها به خاطر عبادت، بيدار ميماند.14
پيامبر خدا، عبادت پسر و دختر ازدواج كرده را برتر از نماز فرد مجردي ميداند كه شب و روز خود را به پرستش سپري ميكند.15 از اين رو،
هرگاه يكي از يارانش ازدواج ميكرد، پيامبر «كامل شدن دين» او را بشارت ميداد16 و همواره اين توصيه را به جوانان ميفرمود:
«هركه دوست دارد خدا را پاك و پاكيزه ملاقات كند، در حالي كه زن دارد، خدا را ملاقات کند».17
ج) بقاي نسل و نوع آدمي و ايجاد نسلي صالح، از آثار همدمي و پيوند دختر و پسر جوان است؛ زيرا رسول خدا صلي الله عليهوآله ميفرمايد:
«چه چيزي مؤمن را از انتخاب همسر باز ميدارد؟ هر آينه در پرتو ازدواج، خداوند، فرزندي را به او ببخشد كه زمين را با شعار «لا اله الا اللَّه»، سنگين كند».18
بيشتر جوانان به دليل واهمه از عدم اداره كامل زندگي، ازدواج را به تأخير انداخته، تا پس از جمعآوري و اندوخته كردن مال و اطمينان كامل، گام پيش نهند؛
امّا اغلب، دغدغهها روا نيست؛ زيرا با حداقلها نيز ميتوان آغاز كرد؛ چون رزق و روزي، در گرو ازدواج است.19
كه رسول خداصلي الله عليهوآله ميفرمايد: «خانواده تشكيل دهيد كه آن براي شما روزيآور است»20 و در كلام شيرين ديگري ميفرمايد:
«با زنان ازدواج كنيد که آنان، ثروت و روزي ميآورند».21
سخنان فوق، اميدآفرينترين جملاتي است كه جوان با الهام از آنها دلير گشته، توان و نيرويش را به تحرك مضاعف وا ميدارد؛ تا در سايه فضل و لطف الهي،
يك زندگي سرشار از صفا و زيبايي را بنيان نهد؛ زيرا «اگر تنگدستند، خداوند آنان را از فضل خويش بينياز خواهد كرد و خدا، گشايشگر داناست».22
جواني خدمت پيامبر صلي الله عليهوآله آمد و اظهار نياز كرد. رسول خدا صلي الله عليهوآله به او پيشنهاد ازدواج نمود.23
آن جوان از اين که دوباره نزد رسول خدا صلي الله عليهوآله رفته، درخواست خويش را عنوان كند، شرم كرد. در آن حال، مردي از انصار او را ديد و گفت:
«دختر خوشچهرهاي دارم؛ ميخواهم او را به ازدواج تو درآورم». آن گاه آن جوان با دختر آن مرد انصاري ازدواج كرد و در پرتو اين پيوند،
رحمت و فضل الهي بر زندگيشان سايه افكند و گشايش و وسعتي در زندگي زناشوييشان فراهم آمد.
روزي آن جوان خدمت پيامبر خدا صلي الله عليهوآله آمد و او را از ماجراي خويش آگاه كرد. پيامبر صلي الله عليهوآله پس از شنيدن ماجراي شيرين
اين جوان فرمود:
«جوانان! بر شما باد كه ازدواج كنيد».24
پي نوشتها:
1. کليني، كافي، ج6، ص 330.
2. مرتضي مطهري، تعليم و تربيت در اسلام، ص 398.
3. همان، ص 251.
4. مجلسي، بحارالانوار، ج 10، ص 93.
5. يفتح ابواب السماء بالرحمه.. عند النكاح». (نوري، مستدرك الوسائل، ج 14، ص152).
6. نعمان مغربي، دعائم الاسلام، ج 2، ص 190.
7. عاملي، وسائل الشيعه، ج14، ص 3.
8. ابوالفتوح رازي، تفسير روض الجنان، ج 4، ص34.
9. روم، آيه 21.
10. بحارالانوار، ج100، ص222.
11. مستدرك الوسايل، ج14، ص153.
12. اي جوان! ازدواج كن و از زنا بپرهيز؛ همانا كه اين زشتي، ايمان را از قلب تو بيرون ميكشد. (مكارم الاخلاق، ج1، ص430).
13. بحارالانوار، ج100، ص221.
14. قمي، سفينه البحار، ج1، ص561.
15. شيخ طوسي، التهذيب، ج7، ص239.
16. اميرمؤمنان عليه السلام ميفرمايد: «هيچ يك از ياران پيامبر، ازدواج نميكردند؛ مگر آن كه پيامبر ميفرمود: دينش كامل شد». (دعائم الاسلام، ج2، ص190).
17. شيخ مفيد، المقنعه، ص496.
18. شيخ صدوق، مَن لايحضره الفقيه، ج3، ص382.
19. مكارمالاخلاق، ج1، ص43.
20. بحارالانوار، ج103، ص217.
21. مكارمالاخلاق، ج1، ص43.
22. نور، آيه 32.
23. در روايتي آمده است كه پيامبر سه بار به او توصيه ازدواج كرد. (وسائل الشيعه، ج 14، ص 25).
24. كافي، ج85، ص330.