وصف حضرت مهدی از زبان امیرالمومنین (ع)

[علی اصغر حسین]

[BLOCKQUOTE]    على بن أحمد بن محمد بن موسى بن عمران رضي الله عنه قال: حدثنا محمدبن أبي عبدالله الكوفي قال: حدثنا سعدبن عبدالله الكوفي قال: حدثنا سعدبن عبدالله، عن محمدبن عبدالحميد، و عبدالصمد بن محمد جميعا، عن حنان بن سدير، عن علي بن الحزور، عن الاصبغ بن نباتة قال: سمعت أمير المؤمنين عليه السلام يقول: صاحب هذا الامر الشريد الطريد الفريد الوحيد.(1)   [/BLOCKQUOTE]
    اصبغ بن نباته مى‏گويد: شنيدم كه اميرالمؤمنين‏عليه السلام مى‏فرمود: صاحب الامر (مهدى‏عليه السلام) كسى است كه در سرزمين‏هاى دور دست ساكن مى‏شود و از ميان مردم كناره مى‏گيرد و به تنهايى زندگى مى‏كند.    
[BLOCKQUOTE]    المومنین علی علیه السلام در مواقع و مراحل مختلف به معرفی چهره حضرت امام مهدی علیه السلام اهتمام ورزیده اند وهمواره در جهت معرفی چهره آن امام همام تلاش نموده است حضرت در این روایت به بعد مکانی زندگی حضرت حجت اشاره نموده است و اوصاف محل زندگی آن حضرت را تبیین نموده اند واین رویه همیشگی معصومین علیهم السلام است که از محل زندگی آن بزرگوار نشانی دقیق و مشخص را ارائه نمی دهند تا بدخواهان به وجود مبارک او گزندی نرسانند و خود حضرت ولی عصر نیز    ابراهيم بن على مهزيار فرمود:    [/BLOCKQUOTE]
[BLOCKQUOTE]    به من وصيت نمودكه در زمين منزل نگيرم مگر جايى كه از همه جا مخفى تر ودورتر باشد، به جهت پنهان كردن امر خود ومحكم كردن محل خود از حيله دشمنان وگمراهان.(2) نجم الثاقب باب دوم   [/BLOCKQUOTE]
[BLOCKQUOTE]    [/BLOCKQUOTE]
[BLOCKQUOTE]    دوری مکان و نبودن اثر آن بزرگوار دلیل بر نبودن حجت بر روی زمین نیست زیرا       جهان بينى مكتب اهل‏بيت ‏عليهم السّلام انسان بدون امام معصوم، و زمين خالى از حجّت بحق الهى، نخواهد ماند؛ چرا كه بدون امام معصوم هدايت و كمال صحيح و شايسته انسانى ميسّر نخواهد شد. بعلاوه حفظ نظام هستى به بركت وجود حجت‏هاى خداوند است. بر اين حقيقت در جاى جاى روايات رسول اكرم‏صلى الله عليه و آله و ائمه اطهارعليهم السّلام به شيوه‏هاى مختلف تصريح شده است. گاهى زمينه و شرايط براى حضور علنى و آشكار امام‏عليه السلام فراهم است در نتيجه او به گونه‏اى كه همه مردم او را مى‏شناسند و به او دسترسى دارند در ميان آن‏ها زندگى مى‏كند، اما در شرايط خاصى به جهت وجود خطرات جانى يا مصالح ديگرى كه خداوند به آنها عالم‏تر است مشيّت الهى اقتضاء مى‏نمايد كه امام‏عليه السلام پنهان از چشم مردم زندگى كند.امیر المومنین در رابطه با خالی نبودن زمین از حجت می فرمایند:   [/BLOCKQUOTE]
   ّهم انه لابدَّ لارضك من حجّة لك على خلقك، يهديهم الى دينك و يعلّمهم علمك لئلا تبطل حجّتك و لا يضلّ أتباع اوليائك بعد اذ هديتهم به اما ظاهر ليس بالمطاع او مكتتم مترقّب، ان غاب عن النّاس شخصُهُ فى حال هدايتهم فانّ علمه و آدابه فى قلوب المؤمنين مثبتة، فهم بها عاملون. (3)كمال‏الدين، ج 1ص 302ح .11    
    
    خدايا! همواره بايد در روى زمين تو حجتى براى بندگانت داشته باشى تا خلق را به دينت راهنمايى كند، و علم تو را به آنها بياموزد تا حجّت تو تباه نشود و پيروان اولياء تو بعد از آنكه آن‏ها را هدايت كرده‏اى دوباره گمراه نگردند. [حجت تو] يا ظاهر و آشكار خواهد بود كه اطاعت او را نمى‏كنند و يا از ديده‏ها نهان خواهد بود كه مردم در انتظار او به سر مى‏برند. اگر شخص و جسم او در حال هدايت مردم از آنان غائب باشد علم و آدابش در قلب‏هاى عاشقان حق پايدار است و آن‏ها به آن علم و آداب پايبند هستند و به آن عمل مى‏كنند.    
    - اللّهم بلى لا تخلو الارض من قائم لِلّه بحجّةٍ: امّا ظاهراً مشهوراً و امّا خائفاً مَغموراً لئلا تبطُلَ حجج اللّه و بيّناته و كم ذا و أين؟ اولئك واللّهِ الاقلّون عدداً و الاعظمون عنداللّه قدراً يحفظُ اللّه بهم حُججه و بيّناته... اولئك خلفاء اللّه فى ارضهِ و الدعاةِ الى دينهِ.  (4)      نهج‏البلاغه فيض الاسلام، حكمت 139ص .   
   ... بارخدايا آرى! زمين از امامى كه قيام بر حق كند خالى نخواهد ماند. او يا آشكار و شناخته شده است يا ترسان و پنهان است تا حجت‏ها و دليل‏هاى روشن خدا (يعنى اصول و احكام دين و تعاليم انبياء) از بين نرود. اما اينكه ايشان چند نفرند و كجايند؟ به خدا سوگند از نظر تعداد آن‏ها بسيار كم هستند ولى از جهت منزلت و بلندمرتبه‏گى در نزد خداوند بسيار بزرگوارند. خداوند به وسيله ايشان حجّت‏ها و دليل‏هاى روشن خود را حفظ مى‏كند... آنان خلفا و نمايندگان خدا در روى زمين هستند و مردم را به سوى دين و احكام و مقررات او دعوت مى‏كنند...    
    غیبت و زندگی پنهانی ادامه می یابد تا حدی که :   
    ... عن الاصبغ بن نباته عن اميرالمؤمنين‏عليه السلام انّه ذكر القائم‏عليه السلام فقال: أما ليَغيبَنَّ حتّى يقولَ الجاهلُ: ما للّه فى آلِ محمّدٍ حاجةٌ.(5)غيبت نعمانى، ص 140و 141    
    اصبغ بن نباته نقل شده است كه اميرالمؤمنين‏عليه السلام روزى حضرت قائم‏عليه السلام را ياد كردند و فرمودند: آگاه باشيد! او غيبتى (طولانى) خواهد داشت به گونه‏اى كه نادانان (به مصالح الهى) بگويند: خداوند را در آل محمدصلى الله عليه و آله برنامه‏اى نيست. (يعنى افراد نادان به جهت طولانى شدن دروه غيبت از ظهور آن حضرت مأيوس و نااميد خواهند شد).    
    
    دسته‏اى از روايات على بن ابيطالب‏عليه السلام به اوصاف و ويژگى‏هاى روحى ، اخلاقى ، مسائل غیبت ،فضیلت انتظار فرج،و اوصاف حکومت امام زمان‏عليه السلام پرداخته مى‏شود كه از جمله آنهاست:    
    ...فقال‏عليه السلام : رجلٌ اجلى الجبين، اقنى الأنف، ضخم البطن، اذيل الفخذين، ابلج الثنايا، بفخذه اليمنى شامة. [External Link Removed for Guests]        الاثر، ص 151ح 30    
    مردى است كه پيشانى‏اش گشاد و درخشان است، بينى او خوش تراش و شكمش نسبتا بزرگ و رانهايش عريض مى‏باشد. دندان‏هاى سفيد و درخشان دارد، و در ران سمت راست او علامتى هست.    
    - ...ثم رجع الى صفة المهدى‏عليه السلام فقال: اوسعكم كهفا و اكثركم علما و اوصلكم رحما، اللهم فاجعل بيعته خروجا من الغمّة و اجمع به شمل الامة...[External Link Removed for Guests]        نعمانى، ص      – 214، بحار الانوار، ج 51ص    
    حضرت على‏عليه السلام در ادامه يكى از سخنانشان به تبيين صفات حضرت مهدى‏عليه السلام پرداخته، فرمودند: آستانه او در پناه دهى به بى پناهان از همه آستانه‏ها وسيع‏تر، و علم و دانش آن حضرت از همه زيادتر است و از همه مردم بيشتر به صله ارحام و پيوند با خويشاوندان توجه مى‏نمايد. پروردگارا! بيعت او را پايان بخش همه اندوه‏ها قرار بده و تفرّق و پراكندگى امت اسلامى را به دست با كفايت آن حضرت به يگانگى مبدّل فرما...    
   ...عن اميرالمؤمنين‏عليه السلام قال: للقائم منّا غيبة امدها طويل كانّى بالشيعة يجولون جولان النّعم فى غيبته يطلبون المرعى فلا يجدونه، ألا فمن ثبت منهم على دينه و لم يقْسُ قلْبُهُ لطول امد غيبة امامه فهو معى فى درجتى يوم القيامة. (8)      الدين، ج 1ص 303ح 14    
   ‏عليه السلام فرمود: براى قائم ما غيبتى هست كه مدت آن طولانى خواهد شد. شيعيان را در اين زمان مى‏بينم كه همانند گلّه بى صاحبى كه در دشت پراكنده شده باشند به دنبال چرا گاه و مرتع مى‏گردند ولى آن را پيدا نمى‏كنند ]به جستجوى آن حضرت مى‏پردازند ولى او را نمى‏يابند.[    
    باشيد! در اين دوره هر كسى از آنها )شيعيان( در دين و عقيده خود استوار و ثابت قدم بماند و قلبش به جهت طولانى شدن غيبت امامش قساوت پيدا نكند، او روز قيامت در نزد من و در جايگاهى كه من هستم خواهد بود.    
    - عن محمد بن مسلم عن ابى عبداللَّه‏عليه السلام قال: ...قال على‏عليه السلام : ...انتظروا الفرج و لا تيأسوا من روح اللَّه، فانّ احبَّ الاعمال الى اللَّه عزّوجلّ انتظار الفرج... و المنتظر لأمرنا كالمُتَشَحِّطِ بدمه فى سبيل اللَّه. (9) الخصال، ج 2ص 740حديث اربعمأة، ط انتشارات علميه اسلاميه.    
    بن مسلم از امام صادق‏عليه السلام نقل مى‏كند كه آن حضرت از پدران بزرگوارش و آنها از على‏عليه السلام روايت كردند كه على‏بن ابيطالب‏عليه السلام فرمودند: منتظر فرج [امام زمان‏عليه السلام] باشيد و از عنايت و توجهات خداوند نااميد نشويد. همانا محبوب‏ترين كارها در نزد خداوند عزّوجلّ انتظار فرج [امام زمان‏عليه السلام ] است.    
    در ادامه بيان فضيلت انتظار فرمودند:    
    كه منتظر امر ما (فرج امام زمان‏عليه السلام ) باشد، مانند رزمنده‏اى است كه در راه خداوند به خون خود آغشته شده باشد (اجر و پاداش شهيد را دارد).    
       قال زيدبن صوحان العبدى: يا اميرالمؤمنين! أى الاعمال احبّ الى اللّه عزّوجلّ؟ قال‏عليه السلام : انتظار الفرج من اعظم الفرج.(10) بحار الانوار، ج 52ص    
    صوحان عبدى گفت: يا اميرالمؤمنين! كداميك از اعمال در نزد پروردگار عالم محبوب‏تر است؟ حضرت فرمودند: انتظار فرج.    
    حدثنا عبداللّه بن مروان، ...عن علىٍ‏عليه السلام قال: يلى المهدىُّ امرَ النّاسِ ثلاثين سنة او اربعين سنة..(11)كنزالعمال، ج 14ص 591ح 39646 منتخب الاثر، ص 487    
    عبداللّه بن مروان روايت كرده است كه على‏بن ابيطالب‏عليه السلام فرمودند: حضرت مهدى‏عليه السلام سى يا چهل سال زمام امور مردم را در دست خواهند داشت.    
       يعطف الهوى على الهدى اذا عطفوا الهُدى على الهوى و يَعْطِفُ الرأىَ على القرآنِ اذا عطفوا القرآنَ على الرّأىِ ... فَيُريكُمْ كيف عدلُ السيرةِ، و يُحيىِ مَيِّتَ الكتابِ و السّنةِ...(12) نهج‏ البلاغه فيض الاسلام، خ 138ص 424و 425    
    [امام زمان‏عليه السلام وقتى كه ظهور كند] هواهاى نفسانى را به هدايت و رستگارى برمى‏گرداند در آن روزگارى كه مردم هدايت الهى را به متابعت هواهاى نفسانى درآورده باشند. آراء و انديشه ‏هاى مردم را تابع قرآن مى‏كند در آن روزگارى كه آن‏ها قرآن را تابع آراء و انديشه‏ هاى خود كرده ‏اند... او به شما نشان خواهد داد كه عدالت در كشوردارى چگونه است. هم چنين او تعاليم فراموش شده قرآن و سنّت را زنده خواهد ساخت...    
       قال اميرالمؤمنين‏عليه السلام : ...فلا يترك عبداً مسلما الّا اشتراه واعتقه، و لا غارماً الّا قضى دينه، ولا مظلمةً لِاَحَدٍ من النّاس الّا ردّها، و لا يُقْتَلُ منهم عبدٌ الّا ادّى ثمنه... و لايُقتَلُ قتيلٌ الا قضى عنه دينهُ، و اَلْحَقَ عيالَهُ فى العطاء حتى يملأ الارض قسطا و عدلاً كما مُلِئَتْ ظلماً و جوراً و عدواناً...(13)      الدين، ج 1ص 303ح    
    اميرالمؤمنين‏عليه السلام فرمودند: ...حضرت مهدى‏عليه السلام برده مسلمان را نخواهد واگذاشت مگر اينكه آن را خريده و آزاد خواهد ساخت و بدهكارى نخواهد ماند مگر آنكه بدهى او را پرداخت خواهد نمود. مظلمه و حقى به گردن و ذمه هر كس كه باشد آن را به صاحب حق بازخواهد گرداند. كسى كشته نمى‏شود مگر اينكه ديه آن را خواهد پرداخت. هيچ كسى كشته نخواهد شد مگر اينكه بدهى‏هاى او را آن حضرت پرداخت خواهد نمود و خانواده‏اش را همانند ساير افراد جامعه اداره خواهد كرد تا زمين را از عدل و داد پر كند به همان صورتى كه پيش از آن از ظلم و بيداد پر شده باشد...    
[BLOCKQUOTE]   قال على‏عليه السلام : ...لو قد قام قائمنا لَذَهبَتِ الشحناء من قلوب العباد و اصطلحتْ السباع و البهائم حتى تمشى المرأة بين العراق الى الشام... على رأسها زينتها لا يهيجُها سبعٌ و لا تخافه... (14)بشارة الاسلام ص 236      [/BLOCKQUOTE]
    اميرالمؤمنين‏عليه السلام مى‏فرمايد: ...آنگاه كه قائم ما اهلبيت‏عليه السلام قيام كند كينه‏ها از دل‏ها بيرون خواهد رفت حتى حيوانات درنده و وحشى نيز با هم سازگار خواهند شد و به يكديگر ضرر نخواهند رساند، در آن روزگار به اندازه‏اى امنيّت زياد خواهد بود كه يك زن در حالى كه همه زينت و زيور آلاتش همراه اوست از عراق تا شام را بدون ترس و دلهره به تنهايى خواهد پيمود.    
    
    
    
   الدین ج1 ص303-    الهداة، ج 3ص   
[BLOCKQUOTE]     نجم الثاقب باب   [/BLOCKQUOTE]
  3- كمال‏الدين، ج 1ص 302ح .11   
  4- نهج‏البلاغه فيض الاسلام، حكمت 139ص .1158  
[BLOCKQUOTE]     غيبت نعمانى، ص 140و   [/BLOCKQUOTE]
[BLOCKQUOTE]  6- منتخب الاثر، ص 151ح 30  [/BLOCKQUOTE]
   غيبة نعمانى، ص      – 214، بحار الانوار، ج 51ص   
[BLOCKQUOTE]        الدين، ج 1ص 303ح   [/BLOCKQUOTE]
[BLOCKQUOTE]  9- الخصال، ج 2ص 740حديث اربعمأة، ط انتشارات علميه اسلاميه  [/BLOCKQUOTE]
[BLOCKQUOTE]  10- بحار الانوار، ج 52ص 122  [/BLOCKQUOTE]
[BLOCKQUOTE]  11- كنزالعمال، ج 14ص 591ح 39646 منتخب الاثر، ص 487  [/BLOCKQUOTE]
  12- نهج‏ البلاغه فيض الاسلام، خ 138ص 424و 425   
        الدين، ج 1ص 303ح   
[BLOCKQUOTE]  14- بشارة الاسلام ص 236  [/BLOCKQUOTE]
[BLOCKQUOTE]    [/BLOCKQUOTE]

[ع ل ی]

با سلام

صلي الله عليك يا امير المومنين روحي فداك

يا مهدي (عج)