اوّل شاهد وحى
پيامبرصلى الله عليه و آله و سلم پيش از آنكه به رسالت مبعوث شود، سالى يك ماه در غار حراء به عبادت مى پرداخت و در اين مدّت اگر تهيدستى نزد وى مى رفت ، به او طعام مى داد و وقتى كه ماه به پايان مى رسيد و مى خواست به خانه برگردد، ابتداء به مسجد الحرام مى رفت و هفت بار خانه خدا را طواف مى كرد و سپس به منزل خود باز مى گشت .(1)
وقتى كه فرشته وحى براى نخستين بار در غار حراء بر حضرت محمّدصلى الله عليه و آله و سلم نازل شد و او را به مقام رسالت مفتخر ساخت ، على عليه السلام در كنار آن حضرت بود و آن روز از همان ماهى بود كه حضرت محمّدصلى الله عليه و آله و سلم براى عبادت به غار حراء مى رفت .
حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام در ((خطبه قاصعه )) در اين باره مى فرمايد:
وَ لَقَدْ كْانَ يُجْاوِرُ فى كُلِّ سِنَةٍ بِحِراء، فاءراهُ. لايُراهُ غيْرى ... وَ لَقَدْ سَمِعْتُ رَنَّةَ الشَّيْطَّن حينَ نُزُولِ الْوَحْىِ عَلَيْهِ، فَقُلْتُ يا رَسُولَ اللّه ما هذِهِ الرَّنَّة ؟
فَقالَ: هذا الشَّيطانُ قَدْ اءيَسَ مِنْ عِبادَتِهِ، اِنَّكَ تَسْمَعُ ما اَسْمعْ وَتَرى ما اءرى ، اِلاّ اءنَّكَ لَسْتَ بِنَبِي وَ لكَنَّكَ لَوَزيرٌ وَ اِنَّكَ لَعَلى خَيْرٍ.
(( پيامبرصلى الله عليه و آله و سلم هر سال در غار حراء به عبادت مى پرداخت و جز من كسى او را نمى ديد...، هنگامى كه وحى بر آن حضرت نازل شد، صداى ناله شيطان را شنيدم . به رسول اللّه صلى الله عليه و آله و سلم عرض كردم : اين ناله چيست ؟ فرمود:
اين ناله شيطان است و علّت ناله اش اين است كه او از اينكه در روى زمين اطاعت شود، نااميد گشته است . آنچه را من مى شنوم تو نيز مى شنوى و آنچه را كه مى بينم تو نيز مى بينى ، جز اينكه تو پيامبر نيستى ، بلكه وزير (من ) و بر خير و نيكى هستى .))(2)
اين گفتار گرچه مى تواند مربوط به عبادت پيامبرصلى الله عليه و آله و سلم در حراء در دوران پس از رسالت باشد، ولى قرائن گذشته و اينكه عبادت پيامبر در حراء غالبا قبل از رسالت بوده است ، نشان مى دهد كه اين گفتار مربوط به دوران قبل از رسالت پيامبرصلى الله عليه و آله و سلم است كه سبب شد در همان دوران كودكى با قلب حسّاس ، و ديده نافذ و گوش شنوا، چيزهايى را ببيند و اصواتى را بشنود كه براى مردم عادّى ممكن نبود.
ابن ابى الحديد معتزلى در شرح نهج البلاغه مى نويسد:
(( در كتب صحاح روايت شده است كه وقتى جبرئيل براى نخستين بار بر پيامبرصلى الله عليه و آله و سلم نازل گرديد و او را به مقام رسالت مفتخر ساخت ، على عليه السلام در كنار پيامبر اسلام بود )).(3)
از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه فرمود:
على عليه السلام پيش از رسالت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم همراه آن حضرت نور نبوّت را مى ديد و صداى فرشته را مى شنيد.
پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم به او فرمود:
اگر من خاتم پيامبران نبودم ، تو شايستگى مقام نبوّت را داشتى ولى تو وصىّ و وارث من ، سرور اوصياء و پيشواى پرهيزگاران مى باشى .
(1)سيره ابن هشام ج 1 ص 252
(2)خطبه 192/121 نهج البلاغه
(3)ابن ابى الحديد شرح نهج البلاغه ج 13 ص 208.
