زن و فلسفه حجاب

[Reza1370]

 آيت‌الله جناتي: چادر حجاب اسلامي نيست 
 
 
 
نگارش یافته توسط محمد صادق زماني

 
 
 
 
 
 اشاره: چنديپيش پيرامون موضوع حجاب گفتگويي با آيت‌الله محمد ابراهيم جناتي يكي ازمراجع تقليد داشتم كه مشروح آن در پي مي‌آيد. براي خيلي‌ها اين ترديد وجوددارد كه آيا حجاب و رعايت پوشش، آن هم به سبك اسلامي واجب است يا نه؟شبهاتي هم كه از اين طرف و آن طرف پيرامون اين مسئله مطرح مي شود بر گسترشدايره ترديدها نسبت به اين موضوع دامن مي‌زند. اما به گفته آيت‌الله محمدابراهيم جناتي « حجاب و پوشش زنان از مسائلي است كه كمترين ترديدي در آندر طول زمان براي فقهاي اسلامي پيدا نشده و اين به خاطر اين است كه مسئلهحجاب و وجوب آن نيازي به استفاده از اجتهاد ندارد زيرا در كتاب خدا، كميتو كيفيت و حكم آن در دو آيه (سوره نور سوره احزاب) به گونه واضح و روشنبيان شده است». ايشان معتقد است كه تحول زمان و مكان، عرف و احوال انسانها هيچ تغييري در وجوب، كميت و كيفيت حجاب نمي دهد و حجاب هميشه همان استكه بايد باشد. به ديگر سخن، پوشش زن از نظر اسلام در عصر پسامدرن همانپوششي است كه 1500 سال پيش براي زن واجب شده. پوشش، پوشش است نه يك كلمهكم نه يك كلمه زياد. البته گاهي هم اتفاق مي افتد كه اسلام، پوششي مثل«چادر» را كه يك پوشش ايراني است به آن دليل كه زن را بهتر حفظ مي‌كند ومي‌پوشاند به رسميت مي‌شناسد.

[COLOR=#0000ff]* براي خيلي‌ها اين ترديد وجود دارد كه آياحجاب و رعايت پوشش، آن هم به سبك اسلامي واجب است يا نه؟ درباره وجوب ياعدم وجوب اين موضوع اگر سخني هست بفرماييد لطفاً.

آيت‌الله جناتي: در مباني اسلامي و عناوين اصلي استنباط احكام الهي نسبتبه موضوعات به هر روشي كه باشد نخستين آنها قرآن كريم و دومين آن سنت رسولخدا و اوصياء اوست. حجاب و پوشش زنان از مسائلي است كه كمترين ترديدي درآن در طول زمان براي فقهاي اسلامي پيدا نشده و اين به خاطر اين است كهمسئله حجاب و وجوب آن نيازي به استفاده از اجتهاد ندارد زيرا در كتاب خدا،كميت و كيفيت و حكم آن در دو آيه (سوره نور سوره احزاب) به گونه واضح وروشن بيان شده است.

* يكي از مسائلي كه همواره درباره پوشش اسلامي مطرحمي‌شود اين است كه حجاب تنها مربوط به جامعه 1500 سال پيش عرب است و بهمرور زمان و با رشد انديشه و تفكر بشر اين موضوع تغيير مي‌كند. اين مسئلهرا چطور بايد ديد؟

آيت‌الله جناتي: خير اصلاً اينطور نيست. تحول مكان و زمان، عرف و احوالآدميان هيچ تغيير و خللي در وجوب حجاب وارد نمي‌كنند زيرا هيچ يك از اينمسائل راهي به مسئله حجاب ندارند كه بخواهد از راه اجتهاد در حكم حجابتحولي ايجاد شود. حجاب براي همه زمان‌هاست. البته تنها از نظر كميت وكيفيت مورد بحث است با اين كه نبايد چنين باشد.

*معناي حجاب چيست؟   
 آيت‌الله جناتي: حجاب از نگاهعالمان لغت، عبارت از "پرده"؛ مثلاً عرب‌ها وقتي مي‌خواهند بگويند زنيخودش را پوشانده، مي‌گويند «هذِهِ اِمرَاةٌ مَحجُوبة». اما حجاب از ديدگاهاهل شرع عبارت است از وسيله‌اي كه انسان خود را با آن مي‌پوشاند.
[COLOR=#0000ff]
*ماهيت حجاب (پوشش شرعي) از نظر شرعي چگونه حاصل مي‌شود؟ به عبارت ديگر، حجاب و پوشش زن كه اسلام از آن سخن گفته چگونه پوششي است؟

آيت‌الله جناتي: ماهيت پوشش شرعي در منابع فقهي كه نخستين آنها قرآن كريماست به دو چيز حاصل مي‌شود؛ اول "خِمار" (روسري) كه در آيه 31 سوره نورآمده است آنجا كه مي‌فرمايد: «وَ اليَضرِبنَ بِخُمُرِهِنَّ عليجُيُوبِهِنّ » يعني اي پيامبر به زنان بگو گوشه‌هاي روسري‌هايشان را اززير گردن بياورند كه گردنشان پوشيده شود. بسياري از افرادي كه در زمينهحجاب اظهار نظر مي‌كنند چون در كشورهاي عربي زندگي نكرده‌اند از رسوم آنهاآگاه نيستند و اصلاً نمي‌دانند چرا موضوع حجاب در دو آيه و دو سوره ازقرآن آمده است.
ديگري لفظ "جَلباب" در آيه 59 سوره احزاب است كه مي‌فرمايد: «يا اَيُّهاالنَّبي، قُل لِازواجِكَ وَ بَناتِك وَ نِساءِ المُؤمِنينَ يُدنينَعَلَيهِنَّ مِن جَلابيبهِنَّ ذلك اَنباء يعرف ...» يعني به زنانتان بگوييدجلباب را روي خودشان قرار بدهند. ما ايراني‌ها "جلباب" را "چادر" معنامي‌كنيم در حالي‌كه "جلباب" به معناي "مانتو" است. لغت شناسان، "جَلباب"را «اَلقَميصُ الواسِع» يعني "پيراهن گشاد" معنا كرده‌اند نه "چادر".متاسفانه بسياري از طلبه‌هاي منبري و نويسندگان در زمينه حجاب، "جلباب" راچادر معنا مي‌كنند كه اين اشتباه است. زنان مصري وقتي به مكه مي‌آيند همهجلباب دارند. «خِمار» همان پوششي است كه عوام عرب در زمان خودمان به آن«ربطه» مي‌گويند و فارسي زبان‌‌ها هم به آن «روسري» مي‌گويند. "جلبابپوششي" است كه عرب در اين زمان به آن «جُبّه» اطلاق مي‌كند اما در فارسيبه آن «مانتو» مي‌گويند. حجاب شرعي با خمار (روسري ) و جلباب (پيراهن گشادو يا همان مانتوي گشاد) محقق مي‌شود.

* حاج آقا فرموديد خيلي‌ها نمي‌دانند كه چرا دو واژه «خِمار» و «جَلباب» در دو سوره از قرآن آمده. توضيح بدهيد لطفاً.

آيت‌الله جناتي: بله؛ نكته مهم در اينجا آن است كه چرا واژه «خِمار» درسوري نور و «جَلباب» در سوره احزاب آمده است؟ پاسخ اين است كه "خمار" كهدر سوره نور آمده مربوط به زنان عادي و معمولي است عرب است زيرا اين دستهاز زنان عرب از لحاظ پوشش بدن اشكالي نداشتند. خود من كه 26 سال دركشورهاي عربي زندگي كرده‌ام به عينه ديده‌ام كه زنان عادي و معمولي عربكاملا حجاب را رعايت مي‌كنند و فقط گردن و مقداري از بالاي سينه آن‌هاپيداست اما تمام بدنشان پوشيده است و تنها اشكال در پوشش آنان در خصوص سرو گردن و پهناي سينه آنها بوده كه از راه آيه قرآن كيفيت مطلوب پوشش بهآنها فهمانده شده. اينها چون گوشه‌هاي روسري را بالاي سرشان مي‌بستند گردنو پهنا سينه‌هايشان معلوم بود؛ به همين دليل قرآن به آنها سفارش مي‌كندگوشه‌هاي روسري را زير گردن ببندند. اما آمدن واژه «جلباب» مربوط به زناناشرافي عرب و مربوط به اُمرا، سلاطين و حاكمان عرب است زيرا زنان اين طبقهاز عرب، لباس‌هاي بدن‌نما مي‌پوشيدند. اين شد كه قرآن به اين دسته از زنانعرب ابلاغ كرد كه «جلباب» بپوشند.

* چرا قرآن اين سفارش را به زنان كرد كه روسري(خمار) و جلباب(مانتو) بپوشند؟

آيت‌الله جناتي: خداوند در اين آيه از سوره احزاب مي‌فرمايد پوشش جلبابكمترين چيزي است كه زنان به آن شناخته شوند و مورد اذيت و آزار قرارنگيرند و شهوت زنان و چشم‌چرانان دنبال اين‌ها نيفتند. پس اصل حجاب كه«خمار» و «جلباب» است پيش از اسلام هم بوده است منتهي از حيث پوشش، نظراسلام را تأمين نمي‌كرده است. پس حجاب شرعي با خمار (روسري ) و جلباب(پيراهن گشاد و يا همان مانتوي گشاد يا همان مانتوي گشاد) محقق مي‌شود.

*پس چادر اين وسط چه مي‌شود؟

آيت‌الله جناتي: ببينيد در پوششي كه اسلام به زنان سفارش كرده چيزي بنامچادر وجود ندارد. تمامي اهل لغت، «جلباب» را پيراهن گشاد معنا كرده‌اند وفقط يك نقل وجود دارد كه مي‌گويد «اَلجَلباب هُو المَلحَفة» يعني جلبابچيزي است كه زن آن را به خودش مي‌پيچيد. من مخالف اين نيستم كه در اينجا«ملحفه» را چادر معنا كنيم اما مسئله چادر را طور ديگري مي‌توانيم درستكنيم. چادر، پوششي است كه قبل از اسلام وجود داشته و در زمان اشكانيان وساسانيان استفاده از چادر معمول بوده. پوشش چادر متعلق به ايراني‌هاست وهيچ ارتباطي به عرب‌ها ندارد. البته چادر را زنان اشرافي زمان اشكانيان وساسانيان مي‌پوشيده‌اند نه زن‌هاي معمول ايراني. زنان اشرافي ايراني، چادررا براي زينت مي‌پوشيده‌اند.

* پس چرا اين همه حساسيت نسبت به چادر وجود دارد و مورد تأييد بسياري از علما از جمله امام خميني(ره) و رهبري است؟

آيت‌الله جناتي: امام خميني و مقام معظم رهبري به اين دليل چادر را اكمل وبهتر مي‌دانند چون چادر بهتر از هر پوشش ديگري زنان را مي‌پوشاند. اسلامكه به ايران آمد وقتي ديد چادر حجاب مناسبي است آن را تثبيت كرد. حجابِ«خمار و جلباب» به قول ما طلبه‌ها طريقيت دارد، موضوعيت ندارد. يعني حجابتنها منحصر در اين دو نيست بلكه مسئله اين است كه زن بايد پوشش داشتهباشد. حالا اين پوشش مي‌خواهد چادر باشد يا مانتو و روسري(خمار و جلباب).از نظر خود من هم چادر، حجاب برتر است. اما اگر يك زني چادر ندارد وليپوشش اسلامي را رعايت مي‌كند نبايد او را بي‌حجاب بدانيم. به اعتقاد منبراي زناني كه در ادارات و سازمان‌ها شاغل هستند، حجاب اسلامي كه همانروسري و مانتو (پيراهن گشاده) از حجاب چادر هم برتر است زيرا اين زنان باكاري كه دارند انجام مي‌دهند با حجاب اسلامي راحت‌تر مي‌توانند كار كنند.

* حاج آقا! كمي در مورد رنگ پوشش زنان در اسلام براي ما بگوييد. آيا رنگ خاصي در اسلام براي پوشش زنان در نظر گرفته شده؟

آيت‌الله جناتي: در مباني اسلامي رنگ‌هايي مطرح شده است. بعضي از آنهامورد پسند و بعضي ناپسند خوانده شده‌اند. امروزه از نظر علمي اين نكتهاثبات شده كه هر يك از رنگ‌ها از لحاظ روانشناختي داراي اثرات مخصوص بهخود هستند. در اسلام، رنگ سفيد بسيار مورد ستايش است چنانچه پيامبر(ص)فرمود: «لباس سفيد بپوشيد زيرا دلنشين تر و پاكيزه‌تر است». امام صادق(ع)هم فرمود: «بهترين لباس شما لباس سفيد است پس زندگان شما آن را بپوشند ومردگان را با آن كفن كنند». همچنين پوشيدن لباس‌هاي سبز، آبي، زرد، حنايي،و قهوه‌اي گلي مورد سفارش اسلام است. كارشناسان مي‌گويند لباس سفيد گرمارا از انسان دور مي‌كند و رنگ سبز به انسان آرامش مي‌بخشد و رنگ زرد شاديمي‌آفريند و رنگ آبي فضاي روحاني و معنوي به وجود مي‌آورد.

* نظر اسلام درباره رنگ سياه چيست؟

آيت‌الله جناتي: اما در مصادر حديثي اسلام، رنگ سياه و تيره بسيار موردمذمت و نكوهش قرار گرفته است. مباني اسلامي بدترين تعبيرات را در موردلباس سياه دارد؛ مثلاً در احاديث آمده كه لباس سياه نپوشيد زيرا لباسفرعون است. همچنين روايات به ما مي‌گويند با لباس سياه نماز نخوانيد. درمكه هم نبايد با لباس سياه محرم شد، مرده را هم در لباس سياه كفن نبايدكرد. اين همه حساسيت نشان دهنده چه مي‌تواند باشد؟ بر اساس همين رواياتبرخي از عالمان پوشيدن لباس سياه را حرام دانسته‌اند؟ مورخان هم ياد آورشده‌اند كه فراعنه و ارتش عباسيان براي نشان دادن خشونت، شدت و قدرت خويشاز رنگ سياه استفاده كرده‌اند. به علاوه حزب هيتلر در آلمان و حزب فاشيستموسيوليني در ايتاليا نيز رنگ سياه را سمبل پوشش خود قرار داده بودند. امامتأسفانه امروز مخصوصاً زنان و دختران ما از رنگ سياه در سطح وسيع استفادهمي كنند و اين يك بدعت است. چه طور شده كه امروز بدعت‌ها در ميان ما بهسنت و سنت‌ها به بدعت‌ها تبديل شده؟

* به نظر شما صرف واجب بودن رعايت پوششاسلامي(حجاب) مي تواند مجوز اعمال اجبار و فشار براي رعايت آن باشد؟ آيابرخوردهاي غلط با زنان و دختران مورد تأييد اسلام مي‌تواند باشد؟

آيت‌الله جناتي: مسائلي كه به نظام لطمه مي‌زند نوع مواجهه با آن به خودحكومت مربوط است و نظام در اتخاذ استراتژي براي برخورد با آن مسئله مختاراست. البته امر به معروف هم شرايطي دارد و از جمله اين‌كه كسي كه امر بهمعروف مي‌كند، معروف و منكر را بشناسد، شرايط مخاطب را درك كند و احتمالتاثير هم بدهد.  
 
 
 
 
 منبع: [External Link Removed for Guests]
 

[Mohsen1001]

V.I.T.O محترم


لطفاً عنوانی رو که انتخاب میکنید روش دقت کنید ، با این عنوانی که شما قرار دادید همه فکر میکنن که ایشون گفته نباید چادر سر کرد و چادر اصلاً حجاب اسلامی نیست.

گرچه من اصلاً این عنوان رو در صحبتهای ایشون ندیدم ! معمولا عنوان رو از داخل خود مصاحبه انتخاب میکنن.


ضمناً ایشون این حرفها رو هم درمورد حجاب زدن که اگه با سایز بزرگ نوشته بشه بنظرم جالب میشه :

  خميني و مقام معظم رهبري به ايندليل چادر را اكمل و بهتر مي‌دانند چون چادر بهتر از هر پوشش ديگري زنان رامي‌پوشاند.
اسلامی كه به ايران آمد وقتي ديد چادر حجاب مناسبي است آن راتثبيت كرد. حجابِ«خمار و جلباب» به قول ما طلبه‌ها طريقيت دارد، موضوعيتندارد.
يعني حجاب تنها منحصر در اين دو نيست بلكه مسئله اين است كه زن بايدپوشش داشته باشد. حالا اين پوشش مي‌خواهد چادر باشد يا مانتو و روسري(خمارو جلباب).
از نظر خود من هم چادر، حجاب برتر است.  

موفق باشید

[Reza1370]

V.I.T.O محترم


لطفاً عنوانی رو که انتخاب میکنید روش دقت کنید ، با این عنوانی که شما قرار دادید همه فکر میکنن که ایشون گفته نباید چادر سر کرد و چادر اصلاً حجاب اسلامی نیست.

گرچه من اصلاً این عنوان رو در صحبتهای ایشون ندیدم ! معمولا عنوان رو از داخل خود مصاحبه انتخاب میکنن.


ضمناً ایشون این حرفها رو هم درمورد حجاب زدن که اگه با سایز بزرگ نوشته بشه بنظرم جالب میشه :

  خميني و مقام معظم رهبري به ايندليل چادر را اكمل و بهتر مي‌دانند چون چادر بهتر از هر پوشش ديگري زنان رامي‌پوشاند.
اسلامی كه به ايران آمد وقتي ديد چادر حجاب مناسبي است آن راتثبيت كرد. حجابِ«خمار و جلباب» به قول ما طلبه‌ها طريقيت دارد، موضوعيتندارد.
يعني حجاب تنها منحصر در اين دو نيست بلكه مسئله اين است كه زن بايدپوشش داشته باشد. حالا اين پوشش مي‌خواهد چادر باشد يا مانتو و روسري(خمارو جلباب).
از نظر خود من هم چادر، حجاب برتر است.  

موفق باشید

سلام محسن خان

تیتر رو من انتخاب نکردم!



در مورد دو تا پست قبلی توضیحی باید می دادم،

اولا من این آقای جناتي رو کلا اولین باری بود که اسمشون رو می شنیدم. این مطلب رو هم فقط برای چند تا حدیث و تفسیری که داخل صحبت هاش بود اینجا کپی - پیست کردم تا از اون ها به عنوان مواد اولیه برای سوالاتی که توی این تاپیک می پرسم استفاده کنم.

ثانیا در مورد حجاب ایشون گفتن که: "لغت شناسان، "جَلباب"را «اَلقَميصُ الواسِع» يعني "پيراهن گشاد" معنا كرده‌اند نه "چادر"" و احتمالا دلیل این تیتر برای این مطلب توسط نویسنده اون وبلاگ همین بوده! نه اون برداشت شما! علاوه بر این فقط تیتر رو خوندن به نظر کار درستی نمیرسه!

می خواستم این ها رو (مخصوصا اولی) همزمان با پستم در جواب پست دوستان 110 و محمد علی عزیز بنویسم.

[محمد علي]

به نام خدا

سلام

ممنون از اینکه سعی و تلاش می کنید و از اینور و اونور مطلب جمع می کنید .

اما وقتی منابع اصلی در اختیار ما هست ، از این اظهار نظرها بی نیاز خواهیم بود .

اینکه بنده نه آیات را مفصل اوردم و نه روایات به یک دلیل مهم بود :

آن هم اینکه شما معلوم نیست دنبال چی هستی !

باید هدف بحث مشخص بشه .

1- آیا واجب بودن حجاب رو قبول داری و با این رفتارهای ضربتی حکومت مخالفی ؟

2-یا اینکه اصلا دنبال دلایل وجوب حجاب هستی ؟

3- یا اینکه مصادیق و معانی کلمات وارد شده در آیات و روایات رو می خوای ؟

اگر دنبال اولی هستی که قبلا جواب دادم و گفتم که حکم دین ثابته ، حالا بقیه باهاش چیکار می کنن ، به دین مربوط نیست .

دومی رو هم که قبلا اثبات کردیم .

سومی رو هم با این پست اخیرت جواب میدم .

اما قبلش

می خواستم این ها رو (مخصوصا اولی) همزمان با پستم در جواب پست دوستان 110 و محمد علی عزیز بنویسم.

مسلما ، این پستی که گذاشتی جواب ما نیست . شما پرسیدی واجب بوده؟ ما هم گفتیم بله .

مثل این بود که بپرسی نماز خوندن در زمان پیامبر واجب بوده ؟؟؟؟ خب اینم حکم خداست و واجب بوده .

[HR]

اما در مورد اظهارات این بنده خدا :

اولا که خودشون گفته اند که حجاب همیشه یکسان بوده .

اما برای تفسیر آیات قرآن بسیار اشتباه کرده اند ، در هیچ کدام از تفاسی رنیامده که جلباب برای اشراف زادگان بوده و روسری برای بدبخت بیچاره ها .

آیه قرآن کاملا واضحه . اولا برای سر وسینه (اختصاصا) گفته خمار

برای کل بدن(بعلاوه سر) که گشاد باشه و بدن نما نباشه گفته جلباب که اونم مانتو نیست و در زیر توضیح میدیم که چیه .

حالا که بحث لغت پیش اومد یه توضیح مختصری در مورد کاربرد لغت در اصول فقه و بعدش معنی جلباب می دم .

از مهم ترین قوانین در علم اصول (استنباط احکام شرعی) این هست که قول لغوی حجت نیست .

یعنی یه لغت دان ، رفته توی زبان عربی همه استعمالات و کاربردهای یک واژه رو دراورده و توی کتابش نوشته .

اما آیا این لزوما به این معناست که خداوند در قرآن همون معنا رو اراده کرده ؟ خیر ؛

مثلا واژه صلاة یعنی دعا . هر کتاب لغتی رو هم بگردی نوشته یعنی دعا . اما خداوند این اصطلاح رو در معنای جدید استعمال کرده

یعنی عملی که رکوع و سجود و ذکر داره و ... ؛

پس شارع(خداوند قانونگذار) باید ببینیم چه اصطلاحی رو کجا استعمال کرده .

این توضیح فقط برای این بود که بدونیم هرچی لغتنامه نوشته منظور قرآن نیست ؛ بلکه قرآن رو باید از مفسرش (پیامبر) اموخت. (سوره مبارکه نحل 44)

البته این به این معنی نیست که لغتنامه به هیچ دردی نمی خوره ، اما اصطلاحا هیچ حجیتی نداره !(و فقط می تونه کمی راهنمایی کنه)


تازه همه اینا رو گفتم برای اینکه دیدت نسبت به لغت بهتر بشه و اگر لغتی رو در معنای دیگری دیدی تعجب نکنی .
نه به این معنی که توی این موضوع لغت چیزی غیر از قرآن گفته

تازه اتفاقا واژه جلباب ، در لغتنامه هم به پوششی سراسری تعبیر شده و تقریبا شبیه چادر .

حالا تمام مصادر مهم لغت رو می نویسم تا ببینی اون بنده خدا یا درست جستجو نکرده یا ...

اولین لغت نامه عربی (مجمع البحرین ج2ص23) جلباب پوششی است که از خمار(روسری) گشاد تر است و چیزی غیر از ردای مردانه است

و این از روی سر تا سینه و زیر آن را تا زانو می پوشاند و به آن ملحفه نیز گفته می شود که تمام بدن را می پوشاند (دقت شود که سر را نیز جزو تمام بدن می نامند)

پس تا اینجا شد همون چادر خودمون ولی یه ذره کوتاه تر تا زیر زانو (حالا زمان ما یه کم بهش اضافه شده )



قاموس فیروز آبادی (ج1ص173):

جلباب به معنی پوشش (لباس در عرب همان پوشش است) گشادی ، کوچک تر از چادر و یا به معنای پوششی است که زن آن را ، روپوش خود قرار می دهد ، مانند چادر ...


لغت شناس معروف جوهری در صحاح اللغة ج 1 ص 101 :

جلباب به معنای پوشش سرتاسری است .

قرطبی در الجامع لاحکام القرآن ج14ص244 :

« جلابیب جمع جلباب و آن پوششی است بزرگتر از روسری و از ابن عباس و ابن مسعود ، روایت شده که آن دو جلباب را به ردا معنی کرده اند ؛
پس صحیح تر آن است که واژۀ مزبور را به معنای پوششی بدانیم که همه بدن را می پوشاند »


ابن کثیر در تفسیرش ج4ص244 :

جلباب به معنای ردایی است که روی مقنعه قرار می گیرد ... و آن امروزه به منزلۀ چادر است »

او می افزاید : این سخن را ابن مسعود ، عبیده ، قتاده ، حسن بصری ، سعید بن جبیر ، ابراهیم نخعی ، عطاء خراسانی و ...ابراز داشته اند .


از جمله قراینی که دیدگاه این دسته از دانشمندان را تایید می کند ، پاره ای از اشعار عرب است :

صاحب لسان العرب(ج2ص317) پس از نقل این سخن که بسیاری واژۀ مورد بحث را به معنای پوشش سرتاسری دانسته اند

در تایید این قول به بیتی استناد می کند یکی از زنان عرب در رثای برادرش سروده :

تمشی النسور و هی لاهیة .... مشی العذاری علیهن الجلابیب

کرکسان با آرامش و اطمینان به سوی جسد او رفتند ، به سان راه رفتن دوشیزگان که بر خود چادر دارند (و نمی توانند به سرعت حرکت کنند) تشبیه به بلندی بالهای کرکس که وقتی آویزان می کند تا زیر پاهایش می کشد ..


فکر می کنم کافی باشه

[Reza1370]

سلام

می خواستم این ها رو (مخصوصا اولی) همزمان با پستم در جواب پست دوستان 110 و محمد علی عزیز بنویسم.

مسلما ، این پستی که گذاشتی جواب ما نیست . شما پرسیدی واجب بوده؟ ما هم گفتیم بله .

مثل این بود که بپرسی نماز خوندن در زمان پیامبر واجب بوده ؟؟؟؟ خب اینم حکم خداست و واجب بوده .

من هنوز جواب اون پست رو ندادم، با پست محسن خان مجبور شدم زودتر بنویسم و فقط جواب ایشون رو نوشتم

من در مورد حجاب کنیز و غیر مسلمون و کافر پرسیده بودم و شما و 110 جواب دادین؛ من می خواستم جواب اون دو تا پست رو بدم.

باید هدف بحث مشخص بشه .

موافقم!


قبول داری جامعه دارای مشکله؟ و جامعه ای که طبق دستور های اسلام اداره بشه نباید دچار این مشکلات باشه؟ پس یک جای کار مشکل داره!

می خوام بدونم کجای کار مشکل داره!

- چرا باید افراد محجبه ی واقعی توی جامعه ی شیعه ی ایرانی کمتر از ترکیه باشن؟ (آمار جدید افراد محجبه ی ترک رو 60 درصد توی ذهنمه، می دونین که اونجا افراد یا محجبه هستن و یا بی حجاب و مثل ما 600 تا حالت بینش وجود نداره!!)

- چرا باید خیلی از دخترای ایرانی بسیار بدتر از روسپی های غربی آرایش کنن؟

- چرا آرایش کردن به یک عادت بین جامعه ی دختر های ایرانی تبدیل شده در حالیکه توی غرب تقریبا مختص پیر زن هاس؟

- چرا دخترای شیعه ی لبنانی به محجبه بودن خودشون افتخار می کنن و دخترای ایرانی ...

- آیا زمان معصومین (ع) حجاب بر کنیز، افراد پیر، کفار و اهل کتاب -چه مسافر و چه ساکن حکومت اسلامی- واجب بوده؟ و آیا این واجب بودن اجرا هم میشده، یعنی در صورت سرپیچی مجازات میشدن؟

- زمان معصومین (ع) مجازات بد حجاب و یا بی حجاب چی بوده؟

- برای بد حجابی و یا بی حجابی حکومت حق داره دخالت کنه؟ تا چه حدی؟ (حکومت توی هر چیزی که دلش بخواد می تونه دخالت کنه ولی به اسم دین و خدا و پیغمبر ؟؟؟)

- آیا برخورد با بد حجابی جزء اصول دینیه؟ چه کسی صلاحیت این برخورد رو داره؟ میشه حین تذکر دادن و یا سوار گشت ارشاد کردن مرتکب حرام شد؟ (وقتی که مدعی پیروی از امامی هستیم که دق کردن رو به دلیل شنیدن خبر خارج کردن خلخال از پای زن یهودی جایز می دونه، با دیدن فیلم برخورد وحشیانه با دختری بد حجاب توسط کارگزار حکومت اسلامی باید چه کار کنیم؟ و امیرالمومنین (ع) چه کاری رو جایزه می دونن اینجا؟)

- آیا همه ی مشکلات ما حل شده و همین یه قلم برخورد با بدحجابی باقی مونده؟

- حدود حجابی که توی دین اومده چقدره؟

- چرا این حدود زمان های مختلف متفاوت میشن؟ (انتخابات/ راهپیمایی روز قدس/ راهپیمایی 22 بهمن و ...) یعنی حکم خدا و حدودش به مناسبت های حکومتی 1400 سال بعد از پیغمبر (ص) بستگی داره؟

- چرا حجابی که توی اسلام یک امتیازه، یک افتخاره به این وضعیت رسیده شده؟

و ...



خیلی از این سوال ها دارای جواب هایی با بخش هایی مشترک هستن. بنابراین حقیقتا لازم نیست به تک تکشون جواب داده بشه!





این از هدف ها!

قول لغوی حجت نیست

خیلی متشکر بابت وقتی که گذاشتی استفاده کردم. مقدار زیادیش رو نمی دونستم. دست محسن خان هم درد نکنه که گیر دادنش به تیتر اون تاپیک باعث پیش اومدن این بحث شد.



پستی که قرار بود در جواب شما و 110 عزیز بزنم هم:



توی پست صفحه اول همین تاپیک که از این سایت کپی - پیست کردم نوشته:

و به همین خاطر كه جنبه شرافتى و حق بودن آن بیش تر مورد نظر بوده، زنان مدینه، براى جلوه گر شدن ابهت و حشمت خود، چادر سیاه بر سر افكنده اند; با این كه پیامبر(ص) نفرموده بود چادر سیاه بر سر افكنند. بویژه این كه پارچه سیاه و پوشش سیاه به سبب جذب حرارت خورشید ، براى سرزمینى چون شبه جزیره عربستان، مناسب نیست. بنابراین تنها توجیهى كه براى این گونه لباس وجود دارد، همان ابهت و حشمت پیدا كردن و استفاده كامل از این حق است.
تا بدان جا حق و شرافت بودن حجاب و چادر، بر تكلیف بودن آن برترى داشته كه حتى عمر بن خطاب، خلیفه دوم مسلمانان، فكر مى كرد: چادر حق است، نه تكلیف; از این روى به كنیزكان اجازه پوشیدن چادر را نمى داد:
(كان عمر بن الخطاب، لایدَع فى خلافته أَمة تقنع ویقول انما القناع للحرائر لكیلا یؤذین.)14
عمر بن خطاب، در زمان زمامداریش، به هیچ روى اجازه نمى داد كه كنیز ان مقنعه بپوشند و مى گفت: مقنعه، ویژه زنان آزاد است; تا شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند.
انس مى گوید:
(رأى عمر جاریة مقنّعة فضربها بدرته وقال القى القناع لاتشبهین بالحرائر.)15
عمر كنیزى را دید كه مقنعه بر سر كرده بود، با تازیانه بر سر او زد و گفت: مقنعه را بر دار و خود را به زنان آزاد همانند نساز.
در این فكر، عمر تنها نیست و دیگران نیز این چنین برداشتى را از حكم حجاب داشته اند. در مثل از ابن شهاب پرسیده شد: آیا كنیز ازدواج مى كند و سرخود را مى پوشاند. وى در پاسخ، آیه شریفه: (یا ایها النبى قل لازواجك…) را تلاوت كرد و گفت:
(فنهى اللّه الاماء ان یتشبّهن بالحرائر.)16
خداوند كنیزان را از این كه خود را همانند زنان آزاد درآورند، بازداشته است.
نكته: از پرسش و پاسخ روشن مى شود كه پرسش كننده مى دانسته است: كنیز تا شوهر نكرده، حق ندارد چادر سر كند; از این روى حكم كنیز شوهر كرده را مى پرسد كه آیا كنیز، با ازدواج كردن، به شرف پوشیدن چادر نایل مى شود؟ ابن شهاب، پاسخ مى دهد: كنیزكان، چه ازدواج كنند و چه ازدواج نكنند، از این حق، بهره اى نخواهند داشت.

خب این داستان نشون میده که زمان عمر حداقل حجاب برای کنیز ها وجود نداشته، البته زمان عمر معیار نیست! و ممکنه مثل موارد دیگه بدعتی چیزی باشه ولی من تنها چیزی که پیدا کردم این بود!

امادر مورد زنان سالخورده قرآن اين افرادرازقاعده حجاب مستثني مي كند وميگويد: «والقواعد من النساءالافي يرجون نكاحا فليس عليهن جناح...»[10] يعنيزنان از پا افتاده اي كه اميدي به ازدواج ندارند مي توانند لباس روي خودرا برزمين نهند، مشروط براينكه نخواهند خودنمائي بكنند درعين حال اگر جانبعفاف را رعايت كنند و خود را پوشيده دارند بهتر و خدا شنوا و دانا است.


پسطبق اين آيه زنان سالخورده و پير مي توانند روسري خود را بردارند. و درصدراسلام هم اين زنان سالخورده ملزم به رعايت حجاب نبودند.

این رو از پست دوم صفحه ی سوم همین تاپیک (مطلبی که از حسن 21 نقل قول کردم) ورداشتم.

این آیه و تفسیرش نشون میده که حجاب بر افراد سالخورده هم واجب نبوده.

ببین VITO جان ، مدعی باید دلیل اقامه کنه . یعنی اینکه شما معتقدی در زمان معصومین چنین چیزی نبوده ؟ دلیل بیار .

نمی دونم درصد زن های پیر و کنیز ها توی جامعه ی اون موقع چقدر بوده! فکر کنم مثلا 30 - 40 درصد مقدار معقولی باشه؛ توی جامعه یی که 30 - 40 درصد افراد حجاب برشون واجب نیست، واجب بودن حجاب بر افرادی که از اون دین هم نیستن منطقی به نظر نمیرسه.

درمورد اديان ديگري هم كه در ميان مسلمانان زندگي مي كردند بايد بگوئيم كهاينها هم الزامابايد قوانين ظاهري اسلام را در اجتماعات و كوچه و بازارمسلمانان رعايت مي كردند از جمله حجاب اسلامي كه زنان ملزم به رعايت آنبودند، از اين گذشته ادياني كه در ميان مسلمانان زندگي مي كردند مثل يهودو مسيح اينها خودشان قائل به حجاب زن بودند و همانطور كه گفته شد قبل ازاسلام هم رعايت حجاب را مي كردند.[11]

نقل قول از مطلب حسن 21 صفحه ی سوم همین تاپیک.


این با مسئله ی کشور و قوانین کشور متفاوته. من قوانین کشور رو نمی خوام،قوانین اسلام رو می خوام. لزوما قوانین کشوری که ادعای اسلامی بودن می کنه قوانین اسلام نیست. و رعایت قوانین کشوری که آدم توش زندگی می کنه هم، چه اون کشور اسلامی باشه و چه اسلامی نباشه واجبه. پس این جواب جواب سوال من نیست!



با سپاس فراوان از دوستانی که وقت گذاشتن و این متن طولانی رو خوندن!

[محمد علي]

سلام به دوست عزیز و هدفمندم .

حالا شد یه چیزی / دقیقا تمام چیزایی رو که منتظرش بودم رو گفتی و معلوم شد بحث می خواد به کجا بره .

اینکه با این صراحت و صداقت دغدغه های خودت رو ابراز کردی ارزشمنده و این شاید سوالات و دغدغه های خیلی از ما باشه .

هم می خواستم بصورت کلی جواب پست رو بدم و هم مایلم بعضی از نکات رو یکی یکی بریم جلو (با اینکه می دونم اینا رو فقط برای مشخص شدن هدف گفتی ولی

رعایت ادب اقتضا میکنه که بی جواب نگذاریم) :

قبول داری جامعه دارای مشکله؟ و جامعه ای که طبق دستور های اسلام اداره بشه نباید دچار این مشکلات باشه؟ پس یک جای کار مشکل داره!
می خوام بدونم کجای کار مشکل داره!

قبول دارم ، پس احتمال میدیم این جامعه بصورت کامل با دستورات اسلام اداره نمیشه و اینم دوتا دلیل داره :

1- عدم شناخت صحیح قوانین اسلام
2- عدم دانایی کافی در تطبیق این قوانین بر مشکلات روز و به کار نبردن روش صحیح در استفاده از این قوانین

- چرا باید افراد محجبه ی واقعی توی جامعه ی شیعه ی ایرانی کمتر از ترکیه باشن؟ (آمار جدید افراد محجبه ی ترک رو 60 درصد توی ذهنمه، می دونین که اونجا افراد یا محجبه هستن و یا بی حجاب و مثل ما 600 تا حالت بینش وجود نداره!!)

- چرا باید خیلی از دخترای ایرانی بسیار بدتر از روسپی های غربی آرایش کنن؟

- چرا آرایش کردن به یک عادت بین جامعه ی دختر های ایرانی تبدیل شده در حالیکه توی غرب تقریبا مختص پیر زن هاس؟

- چرا دخترای شیعه ی لبنانی به محجبه بودن خودشون افتخار می کنن و دخترای ایرانی ...

همه این مشکلات ممکنه دلایل بسیاری داشته باشند که یکیش مواردی باشه که از دین سرچشمه می گیره (بهتره بگیم دین داران)
مشکلات فرهنگی و عادات و عقده های روانی و روحی و سایر موارد جامعه شناختی رو نباید غافل شد که فعلا در بحث ما نمی گنجه

آیا زمان معصومین (ع) حجاب بر کنیز، افراد پیر، کفار و اهل کتاب -چه مسافر و چه ساکن حکومت اسلامی- واجب بوده؟ و آیا این واجب بودن اجرا هم میشده، یعنی در صورت سرپیچی مجازات میشدن؟

- زمان معصومین (ع) مجازات بد حجاب و یا بی حجاب چی بوده؟

- برای بد حجابی و یا بی حجابی حکومت حق داره دخالت کنه؟ تا چه حدی؟ (حکومت توی هر چیزی که دلش بخواد می تونه دخالت کنه ولی به اسم دین و خدا و پیغمبر ؟؟؟)

- آیا برخورد با بد حجابی جزء اصول دینیه؟ چه کسی صلاحیت این برخورد رو داره؟ میشه حین تذکر دادن و یا سوار گشت ارشاد کردن مرتکب حرام شد؟ (وقتی که مدعی پیروی از امامی هستیم که دق کردن رو به دلیل شنیدن خبر خارج کردن خلخال از پای زن یهودی جایز می دونه، با دیدن فیلم برخورد وحشیانه با دختری بد حجاب توسط کارگزار حکومت اسلامی باید چه کار کنیم؟ و امیرالمومنین (ع) چه کاری رو جایزه می دونن اینجا؟)

حکومت اسلامی وظیفه داره که در جلوگیری از فساد در جامعه فعالیت کنه .
اما نکته مهم در روش هاست !

حدود حجابی که توی دین اومده چقدره؟

اینا رو جلوتر توضیح میدم

- آیا همه ی مشکلات ما حل شده و همین یه قلم برخورد با بدحجابی باقی مونده؟

این یک جوابی جدای از موارد بالا داره که در مورد حکومت گفتم ، بالاخره رسیدگی به همه مشکلات در همه ابعاد لازمه اما از راهش!!

اولین کلمه ای که از بنده خواهید شنید مخالفت با برخورد هست . (با همون مصادیقی که در ذهن ما آشناست)

شیوه امر به معروف و نهی از منکر ائمه(ع) خشونت و کتک و بدون علت یابی حمله کردن نبوده . قصدشون اولا هدایت خود اون فرد بوده
و به تبعش پاکی و هدایت جامعه .
اما الان برعکس شده ، خود فرد و احساس او نادیده گرفته میشه و به بهانه جامعه و اینکه چون اسلامی هستیم پس شما نباید ابروی ما رو ببرید خیلی کارها میشه .
دلایلی که بنده پیدا کردم از نحوه برخورد معصومین با نادیده گرفتن احکام ، در موارد مختلف متفاوت بوده اما چون بی حجابی در اون موقع انچنان رواج و نمودی نداشته بالتبع روایات کمتری هم به ما رسیده ، و چون اصلا حکومتی به اون صورت در دست معصومین نبوده لذا ما با کمبود دلیل در این موارد مواجه هستیم .
اما مثلا برخورد امام علی .ع با اراذلی که به تعبیر امروزی سر 4 راه وای میسادن و مزاحم می شدن برخورد کنترلی و بازدارندگی بوده .
بالاخره دختران اون روز هم بیکار نبودن و در دلبری خیلی کارا می کردن که مورد نهی امام قرار گرفته بود (حتی اینکه مردم در کوچه و خیابون قاطی هم راه میرن و وول می زنن و تاکید به جدا شدن راهروی مردان و زنان شده برای همین برخوردها)
اما روش معصومین مطمئنا بی خطا و بهتر از همه زمان هاست .

چرا این حدود زمان های مختلف متفاوت میشن؟ (انتخابات/ راهپیمایی روز قدس/ راهپیمایی 22 بهمن و ...) یعنی حکم خدا و حدودش به مناسبت های حکومتی 1400 سال بعد از پیغمبر (ص) بستگی داره؟

- چرا حجابی که توی اسلام یک امتیازه، یک افتخاره به این وضعیت رسیده شده؟

[HR]

بحثی که در مورد حدود حجاب در پست های قبلی گفته شده فکر می کنم کافی بوده باشه اما برای مرور و نتیجه گیری چند نکته رو عرض می کنم

تا بعدش برسیم به سالخوردگان و کنیزان و...


با بحثی که در آیات شد ، مشخص شد که خمار (روسری) و جلباب ( مقنعه بلند و چادر مانند) هردو واجب هستند .
اولی برای پوشاندن موی سر و روی سینه و دورگردن و گوش ها / و دومی برای حفظ بدن ( از سر تا پا) .

اما احکام خدا هیچ وقت یکطرفه نیست ، به مرد گفته چشمت را بپوشان ، به زن هم گفته چشمت را بپوشان

بعد فرموده ، حجاب را هم رعایت کنید ، هم در پوشش حکم داده و هم در نگاه کردن .

(دقیقا همون نکته ای که شما هم قبلا اشاره کرده بودی ، که با کسی که نگاه بدی داره هم باید برخورد بشه)

مثالش جالبه ، یه روزی در سفر حج ، پیامبر اکرم (ص) روی شتری نشسته بودند و پشتشون هم یک جوانی نشسته بود روی شتر
یک زن جوانی میاد و سوالی می پرسه در مورد احکام حج ، بعد پیامبر جوابشو میده و برمیگرده میبینه جوانی که پشته سرش هست

با یک نگاه خاصی به این زن خیره شده و اون زن هم داره حالت نگاهش عوض میشه ، پیامبر به ارامی صورت اون جوون رو به سمت دیگه ای می چرخونن
و میگن که از حلول شیطان میان این دو جوان ترسیدم .
(این حدیث رو جلوتر هم می خواستم بگم در مورد حدود حجاب ، چون کامل توضیح داده که اون زن چه حجابی داشت و حجابش کامل بود
اما لزوما حجاب کامل ، برطرف کننده شهوت نمی تونه باشه ، و باید در نگاه هم کنترل داشت، برای همین احکام دوطرفه است
و چون تذکری به اون خانم داده نشده نشوندهنده این هست که حجابش مشکلی نداشته ، اما مشکل جای دیگه بوده)

اما می خواستم توجه بدم به این برخورد پیامبر که با چه ارامی و محبتی صورت او رو برگردوند .

حالا شاید اگر ما بودیم ، یک لگد آبدار می زدیم و اون بد بخت رو از بالای شتر مینداختیم پایین که : خجالت بکش مگه خودت خوارمادر نداری
اینجوری هم استخوناش می شکست و هم حالش از هر چی دین و ایمان بود به هم می خورد !

از بحث خارج نشیم ، داشتم آیات رو می گفتم که قل للمومنین یغضوا من ابصارهم (نگاه رو تاکید داره)

وسپس

(1) قل للمومنات یغضضن من ابصارهن و بحفظن فروجهن و لا یبدین زینتهن الا ما ظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن و لا یبدین زینتهن الا لبعولتهن ...

هم نگاه رو در زنان تاکید داره و هم حدود حجاب که با آیه بعدی کامل میشه

(2) یا ایها انبی قل لازواجک و بناتک و نساء المومنین یدنین علیهن من جلابیبهن ذلک ادنی ان یعرفن فلا یوذین و کان الله غفورا رحیما

که نشون فقط اختصاص به خانواده پیامبر نداره و زنان مومنین دیگر رو هم شامل میشه (شامل همسر و دختران)

در آیه اول روسری و در ایه دوم جلباب اومده که معلومه دیگه چه حدی رو می رسونه .

اما سایر حدود (لا یبدین زینتهن الا ما ظهر منها) زینت خودشون رو اشکار نکنند مگر انچه ظاهر است یعنی کجا ها ؟

بدون شک برای فهم قرآن باید به معلمش رجوع کرد : امام صادق (ع) در پاسخ سوالی که حدود این زینت را پرسیده بود فرمودند :

چهره (وجه به گردی صورت گویند) و دو دست را (کف هم از مچ تا نوک انگشتان هست)

اینها موضع زینت هستند ، بالتبع زینت هایی که در این دو موضع استفاده بشه مشکلی نداره : سرمه ، انگشتر، النگو ،گونه ها و حنای کف دست ،

امام صادق (ع) فرمودند : زینت ظاهری سرمه و انگشترو النگو است .

از امام کاظم (ع) پرسیدند مرد می تواند به کدام قسمت از زنان نامحرم نگاه کند ؟ فرمود : چهره ، دست و جای دستبند .

از ایه ای که در مورد خمار هم امده بود می فهمیم که فقط پوشانیدن موی سر واجب است ، نه صورت .

حدیثی هم که از پیامبر نقل کردیم ، نشاندهنده این است که پوشش صورت واجب نبوده ، تا ان جوان توانسته به چهره ان زن نگاه کند

اما در مورد مو ، چگونه از آیه فهمیدیم که موها باید کاملا پوشیده شوند ؟

اطلاق روسری بر پوشاندن موست ، ثانیا پوشاندن کامل از اینجا به دست می آید که مو یکی از زینت های زن است :

امام صادق (ع) فرمودند : هرگاه شخصی از شما تصمیم به ازدواج گرفت ، از موی دختر سوال کند ، همانوگونه که از چهره اش پرس و جو می کند
زیرا مو ، یکی از دو زیبایی است .

از امام رضا (ع) پرسیدند : آیا برای مرد رواست به موی خواهر زن خود نگاه کند ؟ فرمود : نه ، مگر اینکه از سالخوردگان باشد .
به حضرت عرض کرد : خواهر زن و غریبه - در این حکم - یکسانند ؟ فرمود بله .

پس نگاه به موی غریبه هم مثل نگاه به خواهر زن حرام است (مگر سالخورده باشد که جلوتر می گوییم)

دلیل دیگر در مورد مو :

امام علی (ع) می فرماید من و فاطمه (س) بر پیامبر خدا (ص) وارد شدیم در حالی که انحضرت را به شدت گریان دیدیم .
من به پیامبر عرض کردم : پدر و مادرم به فدایت ! چه چیزی شما را به گریه انداخته ؟ فرمود : شبی که به معراج برده شدم ، زنان امتم را در عذابی شدید مشاهده کردم ... سپس وضعیت آنان را شرح داد ... فاطمه(س) عرض کرد ای حبیب من و ای روشنی چشمم ! عمل آن زنان چگونه بوده است ؟ حضرت فرمود : اما آن زنان که به موی خود اویزان بودند (در جهنم) ، کسانی بودند که موی خود را از مردان نمی پوشیدند ...

این حدیث علاوه بر نشان دادن حرمت بیرون گذاشتن موی سر حتی از زیر روسری ، نشان می دهد که این عمل امت پیامبر بوده و ربطی به زمان ایشان یا غیر ایشان ندارد
این که حجاب واجب است در همه دوران هاست ، و مردمی که به این حکم عمل نمی کنند ، عذاب می شوند و هیچ قیدی در حدیث نیامده که مردم فلان زمان و مکان ...


[HR]

اما برویم سراغ مسئله چادر :

همانطور که در پست قبل معانی جلباب را عرض کردم مشخص شد که این پوشش سرتاسری است و علاوه بر سر بدن را نیز می پوشاند (برخلاف مانتو که فقط روی بدن است)

و از نمونه های سیره عملی معصومان ع ، جریان حاضر شدن حضرت زهرا.س برای سخنرانی در مسجد مدینه را می بینیم :

بعد از رسیدن خبر غصب فدک ، حضرت مقنعه خود را به سر کشید و چادر خویش را بر خود پیچید ، و در میان گروهی از یاران و زنان خویشاوند روانه مجلس خلیفه شددر حالی که بلندی چادرش قدم هایش را می پوشانید و در راه رفتن پا روی آن می نهاد .راه رفتنش بسان راه رفتن پیامبر.ص بود (احتجاج ج1ص97)

اینها دلایلی بود که در مورد وجوب حجاب و حدود آن به صورت مختصر عرض شد .


  مهم در احکام این است که شاید در برخی جاها به اندکی از حکمت های دستورات خداوند اشاره شود ، اما این به این معنی نیست که همه حکمت حکم در آن است .
مثلا در مورد چادر ، بیان شناخته نشدن و اذیت نشدن در عموم و ... بیان شده ، یا در پستی که فرمودید رنگ سیاه آن برای حشمت و جلال ذکر شده .
این به این معنی نیست که مورد اول ، تنها حکمت های حجاب هستند و با برطرف شدن آنها حکم حجاب نیز برچیده می شود .
یا در دومی که یک مورد ذوقی است و عمومیت ندارد ، اگر حشمت و جلال را نخواهیم پس حجاب نیز از بین می رود .
این ها فقط برای فهم بهتر عبد ، کمی از گوشه حقایقش بر ما فاش شده و هیچ گاه به معنی همه دلیل آن حکم نیست . 

[HR]

برویم سراغ سالخوردگان و کنیزان :

اولا قیاسی که شما کردید بر پایه منطق استوار نیست . ثانیا قیاس در احکام جایز نیست .

نقل قول: محمدعلی
ببین VITO جان ، مدعی باید دلیل اقامه کنه . یعنی اینکه شما معتقدی در زمان معصومین چنین چیزی نبوده ؟ دلیل بیار .

نمی دونم درصد زن های پیر و کنیز ها توی جامعه ی اون موقع چقدر بوده! فکر کنم مثلا 30 - 40 درصد مقدار معقولی باشه؛ توی جامعه یی که 30 - 40 درصد افراد حجاب برشون واجب نیست، واجب بودن حجاب بر افرادی که از اون دین هم نیستن منطقی به نظر نمیرسه.

اولا اونی که من گفتم دلیل بیار ، برای این بود که گفتی شاید زمان معصوم واجب نبوده ، و عرض شد دلیل لازم است

و منظور هم از دلیل در مسائل دینی نص قرآن و یا روایت هست ، نه احتمال عقلی (ممکن الخطا)

ثانیا این قیاس اشتباهه . مثل اینه که بگی الان 50 درصد مردم ایران(یا مسلمانان جهان) استطاعت رفتن به حج رو ندارن ، پس بیخود حج واجبه !
یا بگی خیلی از مسلمان ها روزانه کلی سفر می کنند و نمازشون شکسته است ، پس چرا بقیه شکسته نخونن نمازشونو ؟ برای همه شکسته بشه
یا مثلا کلی بیمار توی بیمارستان هست که دکتر برای معاینه مجبوره از استثناهای حجاب استفاده کنه و معاینه شون کنه پس حجابو برداریم .

این قیاس کلا غلط هست و در احکام راه نخواهد داشت .

  با توضیحی که خواهم داد متوجه میشی که اسلام ، دینی نیست که گتره ای و شکمی حکم بده ؛ بلکه نشانه کامل بودنش اینه که برای هر سنی و هر صنفی و هر حالت و شرایط جزئی و کلی حکم داره و برای زندگی بشر برنامه ریزی کرده .
اتفاق همین که دین در هر ریز موضوعاتی وارد شده ، نشونه کامل بودنش هست . 

مثلا حکم کلی حجاب رو داده .
بعد میگه کسی که بالغ نشده ، میشه موی زن رو ببینه .
بعد میگه سالخوردگان که امیدی به ازدواج ندارند اگر حجابشون از سر بیفته گناهکار نیستند و ...

اما دلایل و احکام حجاب سالخوردگان :

و القواعد من النساء الللاتی لا یرجون نکاحا فلیس علیهن جناح ان یضعن ثیابهن غیر متبرجات بزینه و ان یستعففن خیر لهن

و زنان از کار افتاده ای که دیگر امیدی به ازدواج ندارند ، گناهی نیست که پوشش خود را بردارند (البته) به شرطی که زینت خود را به نمایش نگذارند
(با این حال) اگر عفت پیشه کنند برای انان بهتر است .

واقعا واضح بیان شده :

اولا از کارافتاده باشند (دیگه خودت می تونی بگیری که زن از کار افتاده ، توی چه سنی میزنه = خیلی کمتر از اون درصدی که گفتی)

دوم اینکه اصلا هیچ امیدی به ازدواج (برقراری رابطه جنسی) و جلب توجه مردی نداشته باشه

(جدای از احکام ، ایات خیلی قشنگ روحیات یک زن رو بیان می کنه که خودنمایی هاش با چه نیاتی هست)

سوم اینکه زینتی از خودش رو هم نشون نده (قصد خودنمایی دوباره نداشته باشه )

من الان کلی پیرزن توی اشناها و .. می شناسم که هنوزم که هنوزه توی زینت ها و خودنمایی ها از دخترای جوون جلو می زنن (پس در صدی که فکر می کردیم ، خیلی محدوده)

با این همه شرط ، باز آخرش میگه اگر عفت پیشه کنید بهتره !!

حالا ببینیم حدود این ارفاق چیست ؟

از امام صادق (علیه اسلام) پرسیدند این دسته از زنان می توانند کدام بخش از لباس خود را بردارند ؟

فرمودند: جلباب (چادر)

در چند روایت دیگر هم همین معنا آمده که تضع الجلباب وحده : فقط می تواند چادر (روپوش بلند سراسری) خود را بردارد .

در ادامه روایت امام رضا.ع ، راوی می پرسد پس می توانم به کدام قسمت او(سالخورده) نگاه کنم ؟ فرمود : مو و دست هایش تا ارنج

(دیگه موی پیرزن هم معلومه که به چه حالتی رسیده از اون حالت زینت که در پوشش مو گفتیم هم خارج شده ، و تازه پوشونده بشه بهتره منظره اش


روایات در مورد کنیزان کمی متفاوت است ، برخی برداشتن خمار را از ایشان جایز می دانند و برخی هم برداشتن فقط جلباب را .
اما چون در زمانه ما اصلا چنین چیزی (وجود کنیز) موضوعیت ندارد ، از بحث خارج است . (اما رفتارهای عمر و استناد های ناقص او به آیات بیانگر همان اصلی است که گفتیم یعنی احکام را فقط به جهت برخی حکمت هایش اجرا کردن و از بقیه غافل شدن و ترک حکم کردن ، رفتاری غیر عاقلانه است، چرا که عفت کنیزان و ایمان ایشان نیز در قرآن مورد مدح قرار گرفته و چنین رفتاری از خلیفه مذموم است ، نساء المومنین شامل همه می شود)
و فقط در مورد مردی که کارش خرید و فروش کنیز است و نیز خریدار ، اجازه دیدن زیبایی های او داده شده ، مگر آن قسمتی که سزاوار نگریستن نیست(مانند شرمگاه)

چند حکم دیگر می ماند مثل ، نگاه غلامان خواجه به خانم شان که جزو استثناهاست ، و در بسباری جاها برایش حدودی قائل شده اندو خواجه بودن را دلیل صرف برای عدم حجاب تلقی نکرده بلکه ، احمق بودن غلام (به معنی اینکه چیزی از امور زنان نمی داند و رغبتی ندارد) نیز شرط شده است . که اینها داخل در استثناهاست و فرصت دیگری می طلبد .

اما در مورد زنان کتابی و غیر کتابی است : در این مورد اجازه به دیدن مو و دست ایشان داده شده اما حکم به جواز ، به شرطی است که قصد تلذذ و ریبه در کار نباشد و فسادی بر این کار مترتب نشود .
از سوی دیگر چون حکم ، مخالف با قاعده عامی است که از قرآن استفاده کردیم ، لازم است نگریستن به آنان ، محدود به مواضعی شود که اینگونه زنان به حسب غالب نمی پوشانند ، مانند سر و گوش و گردن . و سایر جاها مجاز به دیدن نیستیم .

[HR]

امیدوارم جامع و کامل و روان توانسته باشم سوالات شما را پاسخ بدهم

موفق باشید

[Reza1370]

سلامی ویژه به محمد علی عزیز


قطعا اون دکمه ی تشکر برای تشکر کردن از این پست طولانی و وقت گیر کفایت نمی کنه!

علت دیر به دیر جواب دادن و سوال پرسیدن من عدم اشراف کامل به منابعه و بنابراین به زمان بیشتری برای خوندن و فکر کردن نیاز دارم.




یک سوال مرتبط با پست قبلی شما و نه کاملا مرتبط به موضوع به ذهنم رسید که اگه ممکنه اون رو توضیح بدین :

حد زینت های مجاز چیه؟

اینها موضع زینت هستند ، بالتبع زینت هایی که در این دو موضع استفاده بشهمشکلی نداره : سرمه ، انگشتر، النگو ،گونه ها و حنای کف دست ،

امام صادق (ع) فرمودند : زینت ظاهری سرمه و انگشترو النگو است .

از امام کاظم (ع) پرسیدند مرد می تواند به کدام قسمت از زنان نامحرم نگاه کند ؟ فرمود : چهره ، دست و جای دستبند .

از ایه ای که در مورد خمار هم امده بود می فهمیم که فقط پوشانیدن موی سر واجب است ، نه صورت .

احكام زينت

128. سؤال: مراد از زينت چيست.
جواب: هر چيزي كه عرفاً زينت محسوب گردد و مردم به آن زينت بگويند.
امام: با استفاده از استفتاء از كتاب احكام بانوان، سؤال 7، ص‏19.
اراكى، بهجت، سيستانى، خامنه اى، گلپايگاني و مكارم: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1، سؤال 1707.

129. سؤال: اگر بانوان سرمه را نه براي زينت بلكه به خاطر فوايدي كهاز نظر طبي در آن وجود دارد بزنند در اين صورت بازهم در مقابل نامحرم بايدآن را بپوشانند.
جواب: اگر عرفاً زينت محسوب شود بايد بپوشانند، قصد زينت داشته باشد يا نه.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏195.
اراكى، خامنه اي و گلپايگانى: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، با استفاده از سؤال 1707.

130. سؤال: آيا شرعاً زني كه مشخص است ابروانش را برداشته براي رعايتاصول حجاب كامل حتماً بايد آن را بپوشاند يا مي تواند آن را نمايان كند.
جواب: بايد بپوشاند.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏195.
اراكي و گلپايگانى: استفتاء.

131. مسئله: خانمها مي توانند همان قسمتي از صورت يا دست خود را كه زينت كرده اند بپوشانند و پوشيدن بقيه صورت واجب نيست.
امام، تبريزى، خامنه اى، سيستانى، فاضل و مكارم: استفتاء.

بنابراين: اگر خانمي مثلاً فقط زير ابروي خود را برداشته است مي تواندبا پوشيدن مقنعه يا چادر تا قسمت زيرابروي خود را بپوشاند و در صورتي كهبقيه صورت زينت ندارد باز گذاشتن آن اشكالي ندارد.

توجه: داشتن النگو، دستبند، انگشتر (اگر چه حلقه ازدواج باشد) بلندكردن ناخن، لاك زدن، حنا گرفتن، بعضي ساعتهاي مچي كه براي زينت استفاده ميشود، پوشيدن بعضي دستكشهاي توري براي زينت، همگي از زينتهاي دست هستند وبايد آنها را از نامحرم بپوشانند.

و همچنين سرمه كشيدن، برداشتن ابرو، گذاشتن مژه مصنوعى، استفاده از هرنوع لوازم آرايش، گذاشتن حلقه براي بيني (كما اينكه در برخي مناطق رسماست) گوشواره و يا هر چيز ديگري كه عرفاً بدان زينت بگويند همگي اززينتهاي صورت محسوب مي گردد و بايد ازنامحرم پوشيده شود.

132. مسئله: در مسئله پوشش وجه و كفين، در صورت داشتن زينت از نامحرم، فرقي بين نامحرم ها نيست چه فاميل نزديك باشند و چه غريبه.
امام، اراكى، بهجت، تبريزى، خامنه اى، سيستانى، گلپايگاني و مكارم: استفتاء.

در نتيجه: خانمها بايد در مجالس وميهمانيهاي فاميلي و يا غير آن، ياوجه و كفين خود را از نامحرم بپوشانند ويا از زينت كردن آن پرهيزكنند.

136. سؤال: آيا فرقي بين آرايش كردن هست يعني اگر كسي بسيار بد زينتكند مثلاً مطابق رسومات خودشان به آن زينت بگويند و حال آنكه براي عده ايديگر نه فقط زينت نيست بلكه براي آنها زشت هم هست آيااينگونه زينتها نيزبايد از نامحرم پوشيده شود.

جواب: زينت كردن، به زشتي و زيبايي نيست و هرچه كه عرفاً بدان زينت بگويند بايد از نامحرم پوشيده شود.
امام، اراكى، بهجت، خامنه اي و گلپايگانى: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1، سؤال 1707.

137. سؤال: آيا عطر زدن و يا خوش بو كردن به وسيله مواد و مايعات ديگربراي آقايان و بانوان در صورتي كه بوي آن به مشام نامحرم برسد اشكال دارد.
جواب: عطر زدن اشكال ندارد ولي اگر عطر زدن بانوان موجب مفسده و تحريك باشد جائز نيست.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏194.
اراكي و خامنه اى: استفتاء.

138. مسئله: بنابر احتياط واجب خانمها بايد موهاي مصنوعي كه به مويخود وصل كرده باشند يا كلاه گيس به سر گذاشته باشند را بپوشانند. اگر چهموي وصل شده موي مرد يا زن باشد.
امام، اراكى، فاضل و گلپايگانى: عروه، (ستر و ساتر)، مسئله‏1.
خامنه اى: استفتاء.

139. سؤال: آرايش نمودن زن براي غير همسر در بعضي مجالس زنانه مثل عروسي يا ميهماني زنانه چه حكمي دارد.
جواب: در صورتي كه نامحرم او را نبيند اشكال ندارد.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏188.
امام، اراكى، بهجت، تبريزى، خامنه اى، سيستانى، فاضل، گلپايگاني و مكارم: استفتاء.
تبريزى: صراط النجاة، سؤال 883.

در حالیکه محسن خان نوشته اشکال داره!

از اینجا

[محمد علي]

سلام به دوست عزیزم

قطعا زدن دکمه سپاس هم برای دقت بالایی که شما در خواندن پست ها دارید کم است .


در مورد نقل قولی که از بنده کردید باید چند نکته را یادآور شوم :

در تحقیقی که بنده داشتم در یکی از کتب بسیار تخصصی در این زمینه ، این جملات از آنجاست و پس از بررسی

چند مورد از اقوال مختلف علما ، در برداشت از احادیث ، قول مختار را ذکر کردم (در صورتی که بهتر بود همه اقول ذکر می شد)


در احادیثی که آوردم بیشتر بر موضع زینت تاکید شده بود ، و شاید می توان آن زینت ها را نیز به آن مواضع نسبت داد .

اما استفتائاتی که در پست بعدی نقل قول کردید ، در زمان تحقیق از چشم بنده مغفول مانده بود و لذا پس از تحقیق دوباره

آنها را نیز در نظر گرفتم .

البته قابل ذکر است که حکم این دسته از فقهای بزرگ ، جزو آندسته از اقوالی است که تنها موضع زینت (چهره و کفین) را

جایز می دانند و استفاده از زینت در این مواضع را جایز نمی شمرند .

و قطعا دقت ایشان در تحقیق و فهم روایات بیشتر از این حقیر دانشجوست .


بازهم از دقت شما کمال سپاس را دارم و بر اساس ظاهر همان روایات ، فقط موضع زینت را ترجیح می دهم و قسمت دوم عرایضم را

که نتیجه گیری از منبع تحقیق بود مخدوش و لازم به تحقیق دوباره می دانم .


موفق باشید

[Reza1370]

سلام

آیا بدحجابی تعزیر دارد؟

[tebyan31]